فصل اول - تعریف و هدف:

ماده 1- بنیاد مسکن انقلاب اسلامی که در این اساسنامه اختصارا بنیاد نامیده می شود نهاد انقلاب اسلامی است که بر اساس فرمان 21 فروردین 1358 رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی مدظله به منظور تأمین مسکن محرومان به ویژه روستاییان در چهارچوب سیاستها و برنامه های دولت تشکیل گردیده است.

فصل دوم - وظایف:

ماده 2- مطالعه و بررسی در زمینه تشخیص و تعیین نیازمندیهای مسکن محرومان اعم از روستایی و شهری و فراهم آوردن موجبات اجرای آن با مشارکت ، همکاری ، و خودیاری مردم و دستگاههای مختلف
ماده 3- تهیه طرح مجتمع های زیستی و واحدهای مسکونی ارزان قیمت و اجرای آنها بطور مستقیم یا با مشارکت مردم با همکاری و هماهنگی دستگاههای ذیربط در روستا و شهر
تبصره- دولت موظف است در اجرای پروژه ها و طرحهای مسکونی خود به غیر از خانه های سازمانی شهری اولویت را به بنیاد بدهد.
ماده 4- تهیه زمین مورد نیاز طرحها و پروژههای بنیاد و آماده سازی آنها .
تبصره 1- دولت و بنیاد مستضعفان مکلفند زمینهای مناسب خود را خهت اجرای طرحهای مسکونی مصوب شورای مرکزی بنیاد به استثنای هزینه های خرید و آماده سازی ( قیمت تمام شده برای دولت ) بطور رایگان و قطعی به بنیاد واگذار می نمايد.
تبصره 2- اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند زمین های ملکی خود را به بنیاد هبه نمایند و قانون زمین شهری مانع این امر نخواهد بود.
تبصره 3- هیات های هفت نفره واگذاری زمین و سازمان جنگلها و مراتع مکلفند زمین های دولتی مناسب را جهت واگذاری و اجرای طرحهای مسکن روستایی پس از اعلام نیاز بنیاد به شرط نداشتن کاربری کشاورزی در اختیار بنیاد قرار دهند.
تبصره 4- دولت موظف است نسبت به تأمین آب ، برق ، راه ، مدرسه ، درمانگاه و دیگر نیازمندیهای عمومی این طرحها از طریق وزارتخانه ها و سازمانهای ذیربط اقدام لازم به عمل آورد.
ماده 5- کمک در جهت تأمین مصالح ساختمانی کشور از طریق تولید ، تهیه ، توزيع.
تبصره 1- وزارتخانه های صنایع و معادن و فلزات موظفند در مورد صدور موافقتهای اصولی و احازه بهره برداری از معادن با اولویت برای بنیاد اقدام نموده و بنیاد از شمول محدودیتها ی ماده 38 قانون معادن مصوب 1/3/1362 مستثنی است.
تبصره 2- دولت موظف است سهمیه لازم از مصالح ساختمانی و ماشین آلات مورد نیاز را دراختیار بنیاد قرار دهد.
تبصره 3- بنیاد مستضعفان مکلف است کارگاهها و کارخانجات تولید شن و ماسه ، مصنوعات بتنی و سیمانی ، آجر ، گچ و آهک خود را در حد نیاز به بنیاد واگذار نمايد.
ماده 6- نظارت بر پرداخت و مصرف وامهای قرض الحسنه مسکن روستایی و ارزان قیمت شهری که از محل منابع مالی و سیستم بانکی کشور تأمین می شود.
تبصره - دولت موظف است در احرای این ماده اعتبارات لازم را به صورت قرض الحسنه تأمین نماید.
ماده 7- تهیه طرحهای هادی و اصلاح معابر در روستاها ، با هماهنگی دستگاههای ذیربط و اجرای آن با مشارکت مردم از محل اعتبارات مصوب واگذاری دولت.
ماده 8- تهیه و ارئه طرحهای لازم برای بازسازی و نوسازی مناطق مسکونی روستایی آسیب دیده در اثز جنگ ، سیل ، زلزله و سایر سوانح طبیعی و اجرای آنها با مشارکت مردم و هماهنگی با سازمانها و ارگانهای ذیربط.
تبصره - دولت موظف است اجرای طرحهای موضوع این ماده را همراه با اعتبارات مربوطه با رعایت اولویت به بنیاد واگذار نماید.

فصل سوم - ارکان

ماده 9- ارکان بنیاد عبارتند از:
الف - شورای مرکزی
ب - سرپرست
ج - بازرسان
ماده 10 - شورای مرکزی به عنوان عالیترین مرجع تصمیم گیری بنیاد دارای پنج نفر عضو به ترتیب ذیل می باشد.
الف- یک نفر روحانی ( نماینده مقام معظم رهبری در صورت تعیین )
ب - نماینده دولت ( وزیر مسکن و شهرسازی )
ج - سه نفر از مهندسین و کارشناسان ساختمان و شهرسازی به اتنخاب دونفر فوق الذکر
تبصره - اعضاء شورا از بین خود یک نفر را به عنوان ریاست شورا انتخاب می نمایند.
ماده 11- روحانی عضو شورای مرکزی علاوه بر وظایف عضویت در شورا مسوولیت انطباق فعالیتهای بنیاد با موازین شرعی را خواهد داشت.
تبصره - روحانی عضو شورا موظف است در مواردی که اجرای هر قسمت از مواد این قانون که نیاز به اذن ولی فقیه دارد موضوع را از محضر معظم اله استعلام نماید.
ماده 12- وزیر مسکن و شهرسازی به عنوان نماینده دولت علاوه بر وظایف عضویت در شورا پاسخگوی مجلس در حدود اختیارات خواهد بود.
ماده 13- یکی از اعضاء شورای مرکزی اتنخاب و یا حکم ریاست آن منصوب خواهد شد و انتخاب مجدد وی بلامانع است.
تبصره - شورای مرکزی می تواند سرپرست بنیاد را با حداقل 3 رأی عزل نماید.
ماده 14 - دو نفر بازرس از بین کارشناسان ذیصلاح توسط شورای مرکزی برای مدت یکسال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد آن بلامانع است.

فصل چهارم - مقررات مالی و عمومی

ماده 15- بودجه ، امکانات و منابع مالی بنیاد عبارتند از:
1- حساب 100 حضرت امام مدظله.
2- کمکهای نقدی و غیر نقدی از قبیل زمین ، مستغلات ساختمانی و غیره که از طرف مردم ، دولت و سایر نهادها و دستگاهها به بنیاد واگذار می شود.
3- کمکهای بلاعوض بنیاد مستضعفان صرفا برای تأمین مسکن فقرا و محرومان صرف می گردد و بنیاد مسکن گزارش فعالیتهای انجام شده از محل اعتبارات فوق را بصورت سالانه به بنیاد مستضعفان ارسال می نماید.
تبصره - وزارت امور اقتصادي و دارايي مکلف است کمکهاي موضوع بندهاي 1 و 2 و 3 اين ماده را به عنوان هزينه هاي قابل قبول موديان محسوب نمايد.
4- کمکهای دولت که در بودجه سالیانه کل کشور منظور می گردد.
5- درآمد حاصل از فروش مصالح تولیدی کارگاهها و کارخانجات متعلق به بنیاد و توزیع مصالح ساختمانی و ارایه خدمات فنی.
ماده 16- بنیاد از پرداخت مالیات بردرآمد و عواید حاصل از مشارکت و مالیات سهم سود در شرکتهای وابسته معاف می باشد.
ماده 17- بنیاد دارای شخصیت حقوقی بوده و نمایندگی قانونی بنیاد با سرپرست بنیاد است و می تواند برای طرح دعاوی و شکایات یا برای هر اقدام قانونی دیگر نماينده و یا وکیل تعیین و به مراجع قضایی ، اداری ، انتظامی و ثبتی معرفی نماید.
تبصره - بنیاد از پرداخت هزینه های دادرسی در تمام مراجع قضایی اداری معاف می باشد
ماده 18- بنیاد در جهت انجام وظایف خود میتواند در استانها ، شهرستانها ، بخشهای کشور دارای شعب و نمایندگی باشد.
ماده 19- آیین نامه های اجرایی این قانون توسط شورای مرکز تهیه و به تصویب وزیر مسکن و شهرسازی خواهد رسید.
ماده 20- از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون کلیه قوانین مغایر با آن ملغی می گردد.
 
اساسنامه فوق مشتمل بر بیست ماده و پانزده تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه هفدهم آذرماه یکهزاروسیصد و شصت وشش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 9/10/1366 با تأیید شورای نگهبان رسیده است.